Afbeeldingen
Onder het ‘verveelvoudigen’ van een kunstwerk wordt niet alleen verstaan het maken van kopieën of reproducties, maar ook het maken van een afbeelding of foto van het werk. Voor het publiceren of verspreiden van foto’s van kunstwerken is dus meestal de toestemming van de rechthebbende nodig.
Afbeelding nodig voor openbare tentoonstelling of verkoop
Voor teken-, schilder-, bouw- en beeldhouwwerken en werken van toegepaste kunst
geldt het volgende: tenzij van tevoren met de betrokken auteursrechthebbende
iets anders is afgesproken, mag de eigenaar / bezitter / houder van zo’n werk
dat verveelvoudigen en/of openbaar maken voor zover dat noodzakelijk is voor de
openbare tentoonstelling of openbare verkoop daarvan. Zo mag de eigenaar van een
schilderij een afbeelding van dat schilderij in een catalogus of flyer gebruiken
om een tentoonstelling aan te kondigen. In dat geval is er geen sprake van
auteursrechtinbreuk, ook al wordt er wel een verveelvoudiging van het werk
gemaakt.
Tenzij van tevoren daarover iets anders is afgesproken, blijft de maker van een schilderwerk, ook na de overdracht van zijn auteursrecht aan een ander, bevoegd om precies dezelfde schilderwerken te maken. Tegen een dergelijke verveelvoudiging kan de nieuwe auteursrechthebbende dus niet optreden.
Persoonlijkheidsrechten
Beeldend kunstenaars hebben, net als alle andere
makers, zogenaamde persoonlijkheidsrechten.
Deze rechten behoudt de kunstenaar zelfs als hij zijn exploitatierechten aan een
ander heeft overgedragen. Een kunstwerk mag niet zomaar veranderd worden en de
kunstenaar heeft in beginsel het recht zich te verzetten tegen aantasting of
verminking van zijn werk.
Verkoop
Een beeldend kunstenaar die zijn
werk verkoopt behoudt gewoon zijn auteursrechten op dat werk. De koper – en
nieuwe eigenaar – van het kunstwerk heeft uw voorafgaande toestemming nodig voor
al het andere dan het kunstwerk simpelweg in zijn huis of kantoor plaatsen.
De koper/eigenaar mag het kunstwerk bijvoorbeeld alleen in het jaarverslag van
zijn bedrijf afbeelden als hij daarvoor uw toestemming heeft verkregen.
De kunstenaar kan met de koper van zijn werk
overeenkomen dat hij het auteursrecht op het werk (geheel of gedeeltelijk)
schriftelijk overdraagt aan de koper. Hij kan daar (financiële) voorwaarden aan
verbinden. Wanneer hij het auteursrecht op zijn werk overdraagt,
dan wordt de koper de nieuwe auteursrechthebbende en verliest de kunstenaar zelf
de exploitatierechten met betrekking tot dat werk. Ook is het mogelijk om een licentie overeen
te komen met de koper. In dat geval behoudt de kunstenaar zelf het auteursrecht
en verschaft hij de koper een gebruiksrecht.
Volgrecht
Sinds 1 april 2006 is in Nederland het volgrecht van
kracht. Volgrecht is het recht van de maker van een origineel kunstwerk om een
klein percentage van de verkoopprijs te ontvangen bij doorverkoop van zijn werk
via de professionele kunsthandel. Dit recht geldt ook in veel andere Europese
landen.
Portretten
Voor de beeldend kunstenaar is er nog een bijzondere bepaling: mensen die u
afbeeldt, hebben ‘portretrecht’.
Dit houdt kort gezegd in dat als u mensen in hun opdracht afbeeldt, u dit niet
zonder hun toestemming mag tentoonstellen of anderszins mag publiceren. Een
‘portret’ kan een foto, tekening of schilderij zijn, maar ook bijvoorbeeld een
beeldhouwwerk of ander kunstwerk dat een (herkenbare) persoon voorstelt.
Bron: http://www.auteursrecht.nl/ik-ben-maker/Beeldend-kunstenaar
De auteursrechten van alle afbeeldingen op deze website, behoren toe aan Anuschka Krijger